Brusselblog Winand Quaedvlieg

In een zeer bewogen context – een terroristische aanslag in Brussel op de vooravond en een escalerend conflict in het Midden-Oosten – presenteerde de Europese Commissie op 17 oktober haar jaarlijkse werkprogramma. De Commissie gaf het een heldere titel mee:  Delivering today and preparing for tomorrow. Want dat is precies wat zij nu aan het doen is: afronden wat nog op de agenda staat en vooruitdenken wat de agenda moet worden voor de volgende Commissie en het volgende Parlement, die in de tweede helft van 2024 zullen aantreden.

Dat dit het laatste werkprogramma van de huidige Commissie betreft is te zien aan de dikte. Het aantal nieuwe wetgevingsvoorstellen is aanzienlijk minder dan 2-3 jaar geleden toen de drie pijlers van het EU beleid – vergroening, digitalisering en strategische autonomie – voor een golf aan wetgeving zorgden.

Desalniettemin is er een lange reeks voorstellen opgenomen in het nieuwe jaarprogramma. 

Ten eerste zijn er 15 nieuwe initiatieven voor beleid. Belangrijke nieuwe initiatieven gaan onder andere over een EU ruimtewet, biotech en bioproductie, de Europese ondernemingsraad en een Europese defensie-industrie strategie.

Ten tweede is er een lange lijst van 57 voorstellen voor vermindering van administratieve lasten en rapportageplichten. Die Commissie laat daarmee zien dat zij haar inzet op 25% vermindering van rapportagelasten hard wil maken. Belangrijke voorbeelden zijn: vermindering van administratieve lasten ten behoeve van aanleveren arbeidsmarkstatistieken, introductie van digitale productpaspoorten, vermindering van douane- en BTW-rapportages, uitstel invoering duurzaamheidsrapportage-standaarden per sector, verhoging drempels voor toepassing van accountancy-richtlijn in verband met inflatie zodat een miljoen bedrijven geen accountantscontrole hoeven te doen, een gemeenschappelijk elektronisch formulier voor detacheringsverklaring. Daarnaast zal een serie evaluaties plaatsvinden, o.a. van de toepassing van het vervuiler-betaalt principe, het effect van consumentenrecht op digital fairness, of het  functioneren van de Verordening inzake Europese standaardisering.

Ten derde geeft de Commissie een overzicht van de 154 voorstellen die reeds in behandeling zijn en die zij vóór het verkiezingsreces van het volgende voorjaar nog wil afronden. Daar zit een reeks heel belangrijke voorstellen bij, zoals de bodem verordening, nieuwe genoom technieken, groene claims, recht op reparatie, herziening elektriciteitsmarkt, natuurherstelwet, methaan emissies, late betalingen, net zero technologie, kritieke grondstoffen, gigabit elektronische communicatie, productaansprakelijkheid, AI, dwangarbeid, anti-witwassen, en de dataspace voor gezondheidsgegevens.

Ten vierde worden een zestal voorstellen teruggetrokken.

Verderop in deze Blik op Europe wordt kort op een aantal belangrijke voorstellen van het werkprogramma ingegaan.

Meer specifiek gaan we in deze Blik in op drie onderwerpen.

We hebben zorgen over de voorstellen van het Europees Parlement voor de herziening van de Luchtkwaliteitsrichtlijn. Het RIVM heeft namelijk aangegeven dat het behalen van de voorgestelde doelstellingen Nederland gewoon op slot zal zetten. Wij bepleiten daarom om weldegelijk stappen te zetten, maar met een realistischer tijdpad.

Daarnaast informeren we u over de nieuwe vrijwillige standaard voor groene obligaties. Die heeft tot doel om meer particulier geld op te halen voor groene investeringen en om investeerders zekerheid te geven dat groen in dit geval ook echt groen is.

Het derde onderwerp betreft de lijst van kritieke technologieën die de Commissie heeft opgesteld in het kader van de Europese strategie voor economische veiligheid. De Commissie heeft nu vier technologieën aangewezen – halfgeleiders, AI,

kwantumcomputing en biotech – die bijzonder veiligheidsgevoelig zijn.

Daarnaast wil ik van deze gelegenheid gebruikmaken om uit te lichten dat onze voorzitter Ingrid Thijsen en algemeen directeur Focco Vijselaar in het kader van het 30-jarige bestaan van de interne markt van de EU, begin deze maand een EU-gastles verzorgden op de Paschalisschool in Den Haag. Een geweldig initiatief om kinderen meer te leren over waarom één gezamenlijke markt zo belangrijk is en wat het ons heeft opgeleverd.

We wensen u veel leesplezier.