Op zaterdag 10 februari hebben onderhandelaars van het Europees Parlement in samenwerking met het Belgische voorzitterschap namens de Raad van de EU een historisch akkoord bereikt over de herziening van de EU-begrotingsregels. Deze nieuwe overeenkomst vormt een essentiële stap in het aanpassen van de huidige begrotingsregels aan de nieuwe realiteit waarmee de EU wordt geconfronteerd, zoals een hoge schuldenlast en economische onzekerheid, die mede zijn ontstaan door de corona- en energiecrisis.
De oude begrotingsregels, het in 1997 geïntroduceerde Stabiliteits- en Groeipact (SGP), hadden als doel de begrotingsdiscipline binnen de eurozone te handhaven door strikte criteria op te leggen met betrekking tot begrotingstekort en staatsschuld. Met als doel een gezonde en stabiele economische omgeving te waarborgen. Onder het SGP moet elke lidstaat in de Eurozone zijn schuld afbouwen richting 60% binnen 20 jaar. Dit zou betekenen dat een land zoals Griekenland, met een huidige schuldenlast van meer dan 160%, gedurende de komende twee decennia consistent meer dan 5% per jaar moeten bezuinigen. Dit is niet haalbaar zonder significante schade aan de eigen economie toe te brengen, terwijl het ook geen rekening houdt met eventuele aanstaande crises die het hoofd geboden moeten worden.
De herziening erkent de behoefte aan flexibiliteit en aanpassingsvermogen in het begrotingsbeleid van de EU. Onder de nieuwe begrotingsregels krijgen lidstaten de mogelijkheid om landspecifieke schuldafbouwprogramma’s overeen te komen met de Europese Commissie. Zo kunnen schuldratio’s en tekorten op een geleidelijke en realistische manier verminderd worden, terwijl de economische groei behouden blijft en er ook voldoende investeringen kunnen worden gedaan die in lijn zijn met de ambities van de EU. Bijvoorbeeld op het gebied van digitalisering, verduurzaming en defensie. Het akkoord biedt ook ruimte voor anticyclisch beleid in tijden van crisis, zodat landen passende maatregelen kunnen nemen wanneer zich een nieuwe crisis voordoet.
