Op 15 maart heeft de Europese Commissie een reactie gepubliceerd op de recente boerenprotesten die door heel Europa op verschillende schalen zijn georganiseerd en waarvoor zij correctieve maatregelen voorstellen.
Poortwachters tot de consumentenmarkt
De Commissie constateert dat boeren onder druk staan door onder andere een klein aantal grote bedrijven in de voedingsindustrie, ondanks dat deze voor meer dan 95% uit micro en kleine bedrijven bestaat. Daarnaast blijft, volgens de Commissie, de agrarische sector zelf gefragmenteerd en bevinden zelfs de grootste agrarische bedrijven zich in een slechte onderhandelingspositie vis-a-vis sterker geconsolideerde actoren die gezien worden als ‘poortwachters tot de consumentenmarkt’. Een tweede reden die werd genoemd is de kwetsbare positie van de boeren die ontstaat doordat agrarische activiteiten van nature afhankelijk zijn van seizoenen en biologische cycli en er daardoor veel onzekerheden zijn. De Commissie doet nu een aantal voorstellen die ofwel direct, op korte, of op lange termijn van kracht moeten gaan worden om de positie van de boeren in de keten te verbeteren.
Oneerlijke handelspraktijken
Een van de voorstellen voor de middellange tot lange termijn is de herziening van de richtlijn op oneerlijke handelspraktijken (2019/633). Deze richtlijn voorziet in een minimale harmonisatie van oneerlijke handelspraktijken in alle EU-landen die resulteert in een gelijk speelveld op de interne markt. De herziening van deze richtlijn is gestart in mei 2023 en zou in 2025 voltooid moeten worden. Desalniettemin geeft de Commissie nu reeds aan met een extra wetsvoorstel te komen over onder andere grensoverschrijdende handhaving van oneerlijke handelspraktijken. Daarvoor staat later dit jaar een consultatie met stakeholders en handhavingsautoriteiten gepland.
Overhaaste reactie
Wij zijn het eens met de boeren dat de huidige hoeveelheid regeldruk verlammend werkt. Juist om deze reden moet wetgeving veel impact hebben, lage kosten met zich meebrengen voor het bedrijfsleven en praktisch implementeerbaar zijn. Maar wij hebben zorgen over de overhaaste actie van de Commissie om met een nieuw wetsvoorstel te komen. Op dit moment is het nog niet duidelijk wat de impact van de huidige richtlijn is, gezien deze pas in november 2022 van kracht is geworden en het nog onduidelijk is hoe deze momenteel wordt toegepast/geïmplementeerd in de lidstaten. Daarnaast zijn wij van mening dat het belangrijk is om ons te richten op directere middelen om de positie van boeren te verbeteren door bijvoorbeeld producentenorganisaties te promoten en geen zondebokken te kiezen/aan te wijzen.
