De circulaire economie: klinkt mooi, maar de realisatie daarvan lijkt nog ver weg te liggen. We maken liever nieuwe spullen van nieuwe grondstoffen dan dat we grondstoffen in onze oude spullen opnieuw gebruiken. Zo worden niet alleen veel spullen maar ook economische waarde weggegooid (en verbrand). Meer dan onze planeet aankan. Daar word je niet blij van. Ik niet in elk geval.
Daadkrachtige ondernemers
Toch zijn er ook positieve berichten te melden. Over daadkrachtige ondernemers die bruggen bouwen naar een circulaire toekomst. Ik kwam ze tegen bij het Transitiecafé Consumptiegoederen, zoals het deelplatform Peerby voor het lenen en huren van spullen en de ontwikkelaars van een circulair woonwarenhuis in Zwolle.
Nationaal programma
De overheid kwam begin dit jaar met het Nationaal Circulaire Economie Programma 2023-2030. Een hele mondvol. Daarin wordt ingezet op minder grondstoffengebruik, vervanging door bio-grondstoffen, het verlengen van de levensduur van producten en het terugwinnen van materialen. Dat zijn de knoppen waar deze circulaire ondernemers al aan proberen te draaien, tegen de lineaire stroom in. Zoals een van hen zei: ‘Je bouwt een brug terwijl je er overheen loopt.'
Nog hoger op de agenda
Met de in het voorjaar aangekondigde maatregelen voor circulaire plastic, biobased bouwen en vermindering van afvalverbranding kan 2 Megaton extra CO2-reductie worden gerealiseerd. Zo wordt de brug tussen een koolstofarme en circulaire economie gebouwd. De circulaire economie biedt bovendien oplossingen voor woningbouw, de energietransitie en het vervangen van fossiele grondstoffen in de chemie. Een nieuwe coalitie na de verkiezingen kan deze kansen voor de circulaire economie stevig op de politieke agenda te zetten.
Europees speelveld
Het is wel belangrijk om niet álles nationaal te willen regelen, maar om vooral het Europese speelveld te veranderen. Met ook de Europese verkiezingen in het vooruitzicht zou een volgende prioriteit moeten zijn om verlies van grondstoffen en laagwaardige verwerking tot het verleden te laten behoren. Dat vraagt om herziening van het afval-, producten- en (grond)stoffenbeleid. Dit zal de Europese markt minder afhankelijk van import maken, en geeft Nederlandse ondernemers een eerlijke kans om stevige bruggen te bouwen naar een circulaire economie.
Sanne Westra
Beleidssecretaris circulaire economie en milieu
