Geachte dames en heren,
Op 5 juli vergadert uw commissie met de minister en staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat over het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT). Met het oog op dat debat willen wij u via deze brief enkele aandachtspunten meegeven in de hoop dat u deze punten mee kunt nemen in uw voorbereiding voor het debat.
In de brief 'Vooruitblik MIRT 2023' van 17 maart jl. is aangegeven dat de komende jaren de beweging wordt ingezet van aanleg naar instandhouding en onderhoud van infrastructuur. Een keuze die wij, gezien de impact van de stikstofcrisis, begrijpen. Tegelijkertijd neemt dit niet weg dat reële knelpunten voorlopig niet worden opgelost en dit baart ons zorgen. Dit is een breder probleem voor het goed functioneren van essentiële sectoren, zoals bijvoorbeeld het goederenvervoer, de Brainport-regio en de Regio Foodvalley. Hier zal ondanks de beperkte stikstofruimte snel een oplossing voor gevonden moeten worden.
Begrip voor beweging van aanleg naar instandhouding en onderhoud
Nederland heeft een zeer hoogwaardige infrastructuur die randvoorwaardelijk is en blijft voor de ontwikkeling van brede welvaart in Nederland. Het aanwenden van middelen voor beheer en onderhoud van bestaande infrastructurele verbindingen komt dan ook als geroepen. Dergelijke projecten kunnen zonder de beperkende factor van stikstof versneld opgepakt en gerealiseerd worden. Wij vragen het kabinet dit dan ook te doen. Naast het op peil houden van de kwaliteit van onze infrastructuur zorgt dit tegelijkertijd voor behoud van werkgelegenheid in bouw- en infrasector en wordt een uitstroom van personeel, en daarmee een verlies aan ervaring en expertise, voorkomen. Dit personeel is immers nu, maar ook in de (nabije) toekomst, om de reeds bestaande opgave van uitbreiding en aanleg van infrastructuur op te pakken, hard nodig.
Bij de besteding van de middelen is het in ieder geval van belang om projecten te identificeren die het meest bijdragen aan het verbeteren van de mobiliteit, het verminderen van congestie en het stimuleren van economische groei. Ook moet er aandacht zijn voor het bevorderen van samenwerking tussen verschillende stakeholders en het benutten van synergiën tussen verschillende infrastructuurprojecten.
Aanpak reële knelpunten en zorgen voor de toekomst
Voor de bereikbaarheid, doorstroming en aantrekkelijkheid van Nederland om te werken, ondernemen en te verblijven blijft zowel de instandhouding en onderhoud als uitbreiding van de infrastructuur noodzakelijk. Dit geldt voor alle modaliteiten. Zeker wanneer het gaat om de aanpak van reële knelpunten. In opdracht van de Logistieke Alliantie heeft onderzoeksbureau Panteia een onderzoek uitgevoerd waaruit bleek dat het goederenvervoer in 2022 € 1,7 miljard schade leed door vertragingen op de Nederlandse infrastructuur. Dit is een situatie die binnen de kortst mogelijke termijn moet worden opgelost. Graag verwijzen wij hiervoor naar de multimodale infrawijzer. Voor het goed functioneren van de Regio Foodvalley is het oplossen van de alsmaar dichtslibbende A1 essentieel. De problemen met betrekking tot de knooppunten A1/A30 en Hoevelaken moeten dan ook snel worden opgelost. Ook de verbreding van de A2 tussen Den Bosch en Deil en de verbreding van de A58 behoeven directe aandacht. Dit is ondermeer van de belang voor de Brainport-regio, zeker gezien de waarde van deze regio voor de economie.
In de 'MIRT-brief voorjaar 2023' van 23 juni jl. staat dat in het jaarlijkse MIRT Overzicht de gepauzeerde projecten opgenomen blijven, maar wordt vermeld dat er op dit moment niet voldoende aanlegbudget is voorzien en de projecten in afwachting zijn van verdere besluitvorming. Goed dat de gepauzeerde projecten opgenomen blijven, deze moeten immers niet vergeten worden en terstond worden opgepakt en uitgevoerd zodra er weer stikstofruimte is. Van belang is echter dat er dan wel middelen voor beschikbaar zijn. De brief geeft hier geen duidelijkheid over en dit baart ons zorgen, wellicht dat het kabinet die duidelijkheid in het commissiedebat wel kan geven. Mogelijk dat een onderzoek naar wat de schuif betekent voor investeringen in nieuwe infrastructuur in de toekomst behulpzaam kan zijn.
Stikstofruimte creëren
Actie in het stikstofdossier blijft dus hard nodig. Immers bij stikstof gaat het uiteindelijk om de vraag: hoe krijgen we snel weer ruimte om ook nieuwe wegen/verbreding mogelijk te maken? Zijn er bijvoorbeeld mogelijkheden om de ruimte uit de piekbelastersaanpak voor boeren deels hiervoor te benutten en zijn er nog andere routes denkbaar? Er is ook een mogelijkheid, die de habitatrichtlijn biedt. De ADC-toets. Als een project eigenlijk niet zou kunnen, maar er geen Alternatieven zijn, er sprake is van Dwingende redenen van groot openbaar belang, en er vindt Compensatie plaats, dan kan het project wel. In hun essay van onlangs op verzoek van de minister voor Natuur en Stikstof bepleiten Backes, Erisman en De Vries om hiervan vaker gebruik te maken. Gevraagd zou kunnen worden hoe het kabinet tegen deze mogelijkheden aan kijkt.
Tot slot
Kortom, investeringen in infrastructuur in Nederland zijn van groot belang om Nederland bereikbaar te houden, werkgelegenheid te behouden, de mobiliteit te verbeteren en de economie te stimuleren. Door te investeren in een moderne en duurzame infrastructuur kan Nederland zijn positie als een welvarend en vooruitstrevend land behouden en versterken.
Wij zijn te allen tijde bereid bovenstaande nader toe te lichten.
Met vriendelijke groet,
Focco Vijselaar
Algemeen directeur VNO-NCWLeendert-Jan Visser
Algemeen directeur MKB-Nederland
Geachte dames en heren,
Op 5 juli vergadert uw commissie met de minister en staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat over het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT). Met het oog op dat debat willen wij u via deze brief enkele aandachtspunten meegeven in de hoop dat u deze punten mee kunt nemen in uw voorbereiding voor het debat.
In de brief 'Vooruitblik MIRT 2023' van 17 maart jl. is aangegeven dat de komende jaren de beweging wordt ingezet van aanleg naar instandhouding en onderhoud van infrastructuur. Een keuze die wij, gezien de impact van de stikstofcrisis, begrijpen. Tegelijkertijd neemt dit niet weg dat reële knelpunten voorlopig niet worden opgelost en dit baart ons zorgen. Dit is een breder probleem voor het goed functioneren van essentiële sectoren, zoals bijvoorbeeld het goederenvervoer, de Brainport-regio en de Regio Foodvalley. Hier zal ondanks de beperkte stikstofruimte snel een oplossing voor gevonden moeten worden.
Begrip voor beweging van aanleg naar instandhouding en onderhoud
Nederland heeft een zeer hoogwaardige infrastructuur die randvoorwaardelijk is en blijft voor de ontwikkeling van brede welvaart in Nederland. Het aanwenden van middelen voor beheer en onderhoud van bestaande infrastructurele verbindingen komt dan ook als geroepen. Dergelijke projecten kunnen zonder de beperkende factor van stikstof versneld opgepakt en gerealiseerd worden. Wij vragen het kabinet dit dan ook te doen. Naast het op peil houden van de kwaliteit van onze infrastructuur zorgt dit tegelijkertijd voor behoud van werkgelegenheid in bouw- en infrasector en wordt een uitstroom van personeel, en daarmee een verlies aan ervaring en expertise, voorkomen. Dit personeel is immers nu, maar ook in de (nabije) toekomst, om de reeds bestaande opgave van uitbreiding en aanleg van infrastructuur op te pakken, hard nodig.
Bij de besteding van de middelen is het in ieder geval van belang om projecten te identificeren die het meest bijdragen aan het verbeteren van de mobiliteit, het verminderen van congestie en het stimuleren van economische groei. Ook moet er aandacht zijn voor het bevorderen van samenwerking tussen verschillende stakeholders en het benutten van synergiën tussen verschillende infrastructuurprojecten.
Aanpak reële knelpunten en zorgen voor de toekomst
Voor de bereikbaarheid, doorstroming en aantrekkelijkheid van Nederland om te werken, ondernemen en te verblijven blijft zowel de instandhouding en onderhoud als uitbreiding van de infrastructuur noodzakelijk. Dit geldt voor alle modaliteiten. Zeker wanneer het gaat om de aanpak van reële knelpunten. In opdracht van de Logistieke Alliantie heeft onderzoeksbureau Panteia een onderzoek uitgevoerd waaruit bleek dat het goederenvervoer in 2022 € 1,7 miljard schade leed door vertragingen op de Nederlandse infrastructuur. Dit is een situatie die binnen de kortst mogelijke termijn moet worden opgelost. Graag verwijzen wij hiervoor naar de multimodale infrawijzer. Voor het goed functioneren van de Regio Foodvalley is het oplossen van de alsmaar dichtslibbende A1 essentieel. De problemen met betrekking tot de knooppunten A1/A30 en Hoevelaken moeten dan ook snel worden opgelost. Ook de verbreding van de A2 tussen Den Bosch en Deil en de verbreding van de A58 behoeven directe aandacht. Dit is ondermeer van de belang voor de Brainport-regio, zeker gezien de waarde van deze regio voor de economie.
In de 'MIRT-brief voorjaar 2023' van 23 juni jl. staat dat in het jaarlijkse MIRT Overzicht de gepauzeerde projecten opgenomen blijven, maar wordt vermeld dat er op dit moment niet voldoende aanlegbudget is voorzien en de projecten in afwachting zijn van verdere besluitvorming. Goed dat de gepauzeerde projecten opgenomen blijven, deze moeten immers niet vergeten worden en terstond worden opgepakt en uitgevoerd zodra er weer stikstofruimte is. Van belang is echter dat er dan wel middelen voor beschikbaar zijn. De brief geeft hier geen duidelijkheid over en dit baart ons zorgen, wellicht dat het kabinet die duidelijkheid in het commissiedebat wel kan geven. Mogelijk dat een onderzoek naar wat de schuif betekent voor investeringen in nieuwe infrastructuur in de toekomst behulpzaam kan zijn.
Stikstofruimte creëren
Actie in het stikstofdossier blijft dus hard nodig. Immers bij stikstof gaat het uiteindelijk om de vraag: hoe krijgen we snel weer ruimte om ook nieuwe wegen/verbreding mogelijk te maken? Zijn er bijvoorbeeld mogelijkheden om de ruimte uit de piekbelastersaanpak voor boeren deels hiervoor te benutten en zijn er nog andere routes denkbaar? Er is ook een mogelijkheid, die de habitatrichtlijn biedt. De ADC-toets. Als een project eigenlijk niet zou kunnen, maar er geen Alternatieven zijn, er sprake is van Dwingende redenen van groot openbaar belang, en er vindt Compensatie plaats, dan kan het project wel. In hun essay van onlangs op verzoek van de minister voor Natuur en Stikstof bepleiten Backes, Erisman en De Vries om hiervan vaker gebruik te maken. Gevraagd zou kunnen worden hoe het kabinet tegen deze mogelijkheden aan kijkt.
Tot slot
Kortom, investeringen in infrastructuur in Nederland zijn van groot belang om Nederland bereikbaar te houden, werkgelegenheid te behouden, de mobiliteit te verbeteren en de economie te stimuleren. Door te investeren in een moderne en duurzame infrastructuur kan Nederland zijn positie als een welvarend en vooruitstrevend land behouden en versterken.
Wij zijn te allen tijde bereid bovenstaande nader toe te lichten.
Met vriendelijke groet,
Focco Vijselaar
Algemeen directeur VNO-NCWLeendert-Jan Visser
Algemeen directeur MKB-Nederland