Hollandbio is de belangenvereniging van biotechbedrijven in Nederland. Directeur Annemiek Verkamman vertelt.
Vertel eens over uw branche.
‘Biotechnologie is technologie die gebruikmaakt van slimmigheidjes in de natuur om nieuwe producten te maken. Oude biotechprocessen zijn bijvoorbeeld het maken van bier en kaas. Daarbij gebruik je micro-organismen om een stofje om te zetten in iets anders. Met biotechnologie kan je ook nieuwe producten maken. Medische producten zoals vaccins, PCR-testen of gentherapie, maar ook plantenveredeling en industriële biotech voor voedingsmiddelen als kaas. Nieuwe toepassingen zijn bijvoorbeeld eiwitten maken uit schimmels of met bacteriën CO2 uit de lucht omzetten in organische moleculen. Dan heb je geen fossiele brandstoffen nodig als koolstofbron.’
En de branchevereniging?
‘Wij hebben een achterban van 275 leden. Van kleine startups – vaak spin-offs van universiteiten – tot grote multinationals zoals DSM en Pfizer. Allemaal kennisintensief en kapitaalintensief. Want het kost veel tijd en dus geld om een innovatie om de markt te zetten. Je mag niet zomaar een nieuw eiwit of voedingsproduct introduceren. Alles moet veilig zijn, maar veel wetgeving is complex en verouderd. De innovaties van onze leden verstoren eigenlijk altijd het ecosysteem. Wij willen ze er zo in integreren dat het geheel beter wordt. Belangenbehartiging is onze corebusiness, maar uiteindelijk is het doel dat de samenleving als geheel er beter van wordt.
Bij ons bureau werken veertien mensen aan drie programma’s: ondernemerschap & innovatie, gezondheid en duurzaamheid. We hebben geen werkgroepen of commissies. Als we ergens op reageren of iets agenderen, dan halen we wel input op bij onze leden, maar we bepalen op het bureau ons standpunt. We zoeken niet naar consensus, maar naar wat goed is voor de frontrunners, de bedrijven die vooroplopen.’
Hoelang bent u al directeur en wat is uw achtergrond?
‘Zo lang Hollandbio bestaat, dus bijna tien jaar. Daarvoor was ik kort directeur van een van de clubs die tot Hollandbio zijn gefuseerd. Ik kom zelf uit de branche. Na mijn studies scheikunde en economie werkte ik in de productontwikkeling van diagnostische producten, maar ook bij de overheid, bij wat nu RVO heet.’
Welke actuele (lobby) kwesties spelen er momenteel voor jullie?
‘Onze bedrijven hebben te maken met regelgeving van verschillende ministeries. Om internationaal concurrerend te zijn, moeten al die schakels goed geregeld zijn. We hikken ertegenaan dat de Nederlandse overheid geen overkoepelende visie heeft op biotechnologie. De COGEM, de commissie genetische modificatie, heeft daarvoor aanbevelingen gedaan. Die willen we realiseren. Dan is Nederland beter gepositioneerd om een biotech-zwaartepunt in Europa te worden.
Twee jaar geleden hebben we het initiatief genomen voor het Nationaal Groeifonds Biotech Booster. Dat is nu een zelfstandige organisatie. Ik ben er trots op dat we daarmee ook alle universiteiten, UMC’s en hogescholen hebben meegekregen om kennis naar bedrijven te brengen. Dat kan je alleen maar samen doen.
Om in de toekomst goede gezondheidszorg te kunnen leveren, moet de zorg worden georganiseerd vanuit de patiënt. En niet zoals nu in silo’s: preventie, diagnostiek, geneesmiddelen. En er moet een goede data-infrastructuur komen voor gepersonaliseerde behandelingen. Voor onze leden is bijvoorbeeld het secundair gebruik van gezondheidsdata van belang: dat ze geanonimiseerde gegevens kunnen gebruiken voor hun onderzoek en ontwikkeling.
Een van de knelpunten in de duurzaamheidshoek is dat je de status van afvalverwerker moet krijgen om uit reststromen nuttige producten te kunnen maken. Dat is achterhaald. Ook de herziening van de Europese wetgeving voor genetische modificatie is voor Nederland belangrijk, omdat we markleider zijn in plantenveredeling. De regelgeving is ook op Nederlands niveau ingewikkeld. Daarom kijken we samen met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat hoe dat eenvoudiger kan.’
Hoe ziet u de toekomst van uw branche?
‘Heel zonnig. Nederland heeft een goede kennisbasis. De kunst is om die te gelde te maken. Voor ons economisch verdienvermogen, maar ook om een duurzame en gezonde samenleving te creëren. Ons verhaal slaat steeds meer aan. Onze leden kunnen een enorme bijdrage leveren aan de transitie naar een duurzame en gezonde samenleving. En als de sector groeit, groeit Hollandbio mee.’
Hoe ziet u de toekomst van de branchevereniging in het algemeen?
‘Brancheverenigingen moeten het algemeen belang van de samenleving goed voor ogen houden. Een meegaan met de veranderende tijd. Ik heb persoonlijk niet zo veel met het handhaven van de status quo.’
Waarom zijn jullie lid van VNO-NCW?
‘Het is een heel belangrijke organisatie die innovatie hoog op de agenda heeft staan. Zo heeft ze zich net aangesloten bij de EU Biosolutions Coalition. Dus ze zien dat daar kansen liggen voor Nederland. En ook dat wat belangrijk is voor ons verdienvermogen hand in hand kan gaan met wat bijdraagt aan een duurzame gezonde samenleving. Verder hebben ook een fijne samenleving met de mensen van VNO-NCW.’
Met welke branchedirecteur zou u weleens een dagje willen ruilen?
‘Met Ingrid Thijssen, omdat zij op zoveel terreinen schakelt en een brede blik heeft. Dan zou ik natuurlijk meteen het perspectief van de innovatieve bedrijven nog een keer extra onder de aandacht brengen. Daar heeft Ingrid al veel oog voor, hoor. Zo was ze begin dit jaar ook mee op werkbezoek met staatssecretaris Vivianne Heijnen op de Biotech Campus in Delft.’
