Het Commissie Werkprogramma: wat zijn de prioriteiten en wat kunnen we verwachten?

Het Commissie Werkprogramma CWP: een helder overzicht van wat we mogen verwachten in 2022

Op 19 oktober heeft de Europese Commissie haar jaarlijkse werkprogramma voor 2022 gepubliceerd. Het Commissie Werkprogramma CWP bevat in kort bestek een uiteenzetting van het beleid dat de Commissie het komende jaar gaat voeren plus lijsten van alle nieuwe (42 stuks) en lopende initiatieven. Het is daarmee een helder overzicht van wat we het komende jaar in Brussel mogen verwachten. Het is in lijn met de zes grote ambities die voorzitter Von der Leyen eerder belichtte in haar Staat van de Unie: de Europese Green Deal, het digitale tijdperk, de economie, Europa in de wereld, de Europese levenswijze en democratie. Hieronder gaan we kort in op de eerste vier onderwerpen, die met name van belang zijn voor het bedrijfsleven.

Green Deal

Om de Europese “Green Deal” te realiseren worden onder andere de doelen in het ‘zero pollution’ actieplan vergezeld met wetgevende voorstellen op het gebied van verpakkingsmateriaal, vervuiling van het grond- en oppervlaktewater en luchtkwaliteit. Op het gebied van plastics komt er wetgeving over het gebruik en uitstoot van microplastics en zal er een (niet-wetgevend) beleidsraamwerk opgezet worden m.b.t. bio-based en composteerbare plastics. Daarnaast wordt er in het CWP 2022 uiteraard ook de nadruk gelegd op de nadere uitwerking en uitvoering van het ‘Fit for 55’ pakket. Zo zal de wetgeving met betrekking tot de uitstoot van fluorkoolwaterstoffen (o.a. PFCs) worden herzien en komt er een certificatiesysteem voor de opslag-opvang van koolstof. De verduurzaming van het voedselsysteem, zoals geformuleerd in de ‘Farm to Fork’ strategie wordt verder uitgewerkt in bestaande wet- en regelgeving (landbouw, eisen rondom voedselstandaarden) en door wetgeving over het duurzaam gebruik van pesticiden te herzien.   

Transport

Op transport gebied zal na de CO2 standaarden voor auto’s en bestelwagens van afgelopen jaar de focus in 2022 gaan naar de standaarden voor vrachtwagens, ook door bijvoorbeeld het zero-pollution pakket. De meeste voorstellen van het Fit for 55-pakket evenals het Single European Sky voorstel zijn voor 2022 aangemerkt als prioriteit. Twee eerder aangekondigde herzieningen, de richtlijn voor gecombineerd vervoer en de richtlijn rond maten en gewichten van voertuigen, komen niet in het werkprogramma terug. Beide richtlijnen zouden een bijdrage kunnen leveren aan de verduurzaming van de transport sector. Een plan voor multimodaal ticketing systeem is wel opgenomen.

Geldstromen

De Commissie heeft veel gesproken over de noodzaak van Sustainable Finance om de plannen uit de Green Deal te financieren. Komend jaar wil de Commissie een Europese norm voor groene obligaties introduceren om geldstromen vergroenen. Een principe waar je alleen maar achter kan staan, mits de plichten haalbaar zijn voor het bedrijfsleven. Ook moeten geldstromen worden gestroomlijnd door bijvoorbeeld insolventiewetgeving te harmoniseren, zodat grensoverschrijdend investeren minder risicovol is. Tot slot hoopt de Commissie in 2022 met een voorstel te komen om het OESO akkoord over herziening van het internationale belastingstelsel te implementeren.

Digitaal

Digitalisering staat zoals verwacht hoog op de agenda van de Commissie. Naast de lopende beleidsinitiatieven op het gebied van platformregulering (Digital Services Act/Digital Markets Act), AI, Cyber, Data en privacy, heeft de Commissie nieuwe ambitieuze plannen voor Europese chipproductie, cyberveiligheid van producten en digitale vaardigheden. Deze voorstellen moeten ook de Europese waarden in de digitale economie verankeren en de digitale transformatie een boost geven. Ook in het onderwijs krijgt digitaal meer aandacht.

Interne markt

We verwelkomen het initiatief van de Commissie om ‘noodinstrument’ te introduceren, zodat bij een volgende crisis heel snel coördinatie kan plaatsvinden om aantasting van de Interne Markt te vermijden. Het initiatief is een direct gevolg van de Corona pandemie en chaotische nodeloze interne marktbeperkingen die lidstaten invoerden. Een sterke interne markt en effectief concurrentievermogen in de EU is nodig voor het herstel van de economie en ambitieuze transities. In dit kader introduceert de Commissie een reeks herzieningen om ervoor te zorgen dat de mededingingsinstrumenten nog passend zijn. Om de Europese regeldruk te verminderen zal de Commissie in 2022 een ‘one in, on out’ pilot lanceren. Dit is hoog nodig, want bedrijven worden met steeds meer ingrijpende beleidsmaatregelen geconfronteerd.

Retail

Voor de Retail zijn er verschillende initiatieven van de Europese Commissie belangrijk. Naast de lopende dossiers zoals de DMA/DSA, de algemene productveiligheidsverordening GPSR, en aanpassingen in het consumentenrecht, staan er ook volledig nieuwe initiatieven op de agenda, evenals herzieningen van bestaande wetgeving (REFIT). In het sociaal domein komt de Europese Commissie in de tweede helft van 2022 met voorstellen op het gebied van minimumloon en toegang tot financiering voor het MKB, in lijn met de eerdere plannen voor een Europees Kapitaalmarktunie. Op het gebied van consumentenbeleid is het aankomende voorstel op het ‘right to repair’ het belangrijkst.

Sociaal beleid

Het werkprogramma blikt kort terug op eerder aangekondigde en in gang gezette beleidsvoorstellen. Voor 2022 bouwt de Commissie verder aan de implementatie van de Europese Pijler van Sociale Rechten. In het komende jaar komen er o.a. voorstellen over platformwerk, een richtlijn voor een raamwerk waarbinnen het minimumloon in een lidstaat kan worden vastgesteld, een aanbeveling over minimum inkomen in het kader van sociale bescherming, en gelijk loon voor gelijk werk voor mannen en vrouwen (Pay Transparency). De Commissie zal ook verder bouwen aan veilig en gezond werken met name op het terrein van grenswaarden voor kankerverwekkende stoffen. Zo komt er een vaststelling op Europees niveau van een grenswaarde voor asbest.

Internationaal

Op internationaal gebied zijn er twee belangrijke speerpunten: de Europese connectiviteit strategie om in derde partner landen infrastructuur te ontwikkelen (een Europees antwoord op het Chinese Belt and Road Initiatief) en defensie. Verder wil de Commissie een alomvattend plan over hoe om te gaan met de Oceanen. In de handelspolitiek blijven het internationale aanbestedingen instrument IPI en het voorstel om buitenlandse subsidies aan banden te leggen prioriteiten.

Gezondheid

De Europese Commissie trekt lessen voor de zorg uit de COVID-19 pandemie. Voor het bedrijfsleven is de geneesmiddelen-strategie (Pharma Strategy) van groot belang, waarbinnen o.a. wet- en regelgeving omtrent toegang tot en onderzoek, productie en distributie van geneesmiddelen onder de loep worden genomen. Dit moet in de toekomst tekorten voorkomen nieuwe geneesmiddelen sneller en efficiënter op de markt brengen.