Is belastingontwijking door bedrijven iets dat je internationaal moet aanpakken, of moet Nederland zelf het voortouw nemen? De Tweede Kamer wijdde er een mini-enquête aan. Zo denken de VVD – deed niet mee – en GroenLinks erover.
Aukje de Vries (VVD)
'Houd oog voor het vestigingsklimaat'
'Dit soort zaken moet je niet eenzijdig aanpakken. Dat is niet effectief, want dan krijg je een waterbedeffect: het probleem verschuift dan gewoon. Je moet dat in OESO-verband aanpakken. De OESO heeft het BEPS-pakket (Base Erosion and Profit Shifting Action Plan, red.) ingevoerd voor de winstbelasting van multinationals. Op basis daarvan heeft de Europese Unie een fors pakket aangenomen. Laten we die maatregelen nu eerst eens hun werk doen en kijken wat de gevolgen zijn.'
'Naast het tegengaan van belastingontduiking en -ontwijking moeten we ook oog houden voor het vestigingsklimaat van Nederland, en het belastingstelsel maakt daar deel van uit. Nederland concurreert om de aandacht van buitenlandse bedrijven met andere landen. We moeten daarin niet te veel worden gehinderd door beperkingen of Europese bemoeienis. Ik ben bijvoorbeeld tegen een Europees minimum voor de winstbelasting, want ik vind dat belasting onder de soevereiniteit van de afzonderlijke lidstaten valt.'
'Wel ben ik voor de uitwisseling van informatie door belastingdiensten, om zo belastingontwijking en agressieve belastingconstructies tegen te gaan, en gaten in de wetgeving aan te pakken. Maar die informatie moet wat mij betreft dan weer niet publiek gemaakt worden.'
'Je moet wel érgens belasting betalen'
'De VVD is tegen dubbele belastingheffing voor bedrijven die in het buitenland actief zijn, maar ook tegen dubbele níet-heffing. Je moet wel ergens belasting betalen en daar moet je dan ook reële activiteiten hebben. Maar zowel burgers als bedrijven mogen van ons aan taxplanning doen. Particulieren doen dat bijvoorbeeld met de hypotheekrenteaftrek bij hun belastingaangifte. Ik ben wat dat betreft niet libertarisch: belasting is gewoon nodig om zaken als de infrastructuur en onderwijs te bekostigen.'
Tom van der Lee (GroenLinks)
'Fatsoenlijk deel van winst afdragen'
'De meest efficiënte aanpak van belastingontwijking is natuurlijk de harmonisatie tussen belastingregels van landen. En dat loopt via de OESO en de EU. Maar landen hebben ook een eigen nationale interpretatieruimte en fiscale soevereiniteit. Nederland heeft bijvoorbeeld geen bronheffing op royalties, en dat leidt tot aantrekkelijke belastingconstructies voor buitenlandse partijen. Een internationale aanpak alléén is dus niet voldoende.'
'Nederland wil internationale maatregelen op dit gebied nog wel eens tegenwerken of gaat niet ver genoeg. Bij de country by country reporting (multinationals moeten in een landenrapport aangeven hoe zij belasting betalen in de verschillende landen, red.) geldt dat alleen multinationals met een omzet vanaf 750 miljoen euro hieraan moeten voldoen. Ik vind dat álle multinationals vanaf 40 miljoen euro daaraan moeten voldoen. Ook ben ik voor een openbaar register van alle belanghebbenden in een bedrijf. Er worden nu miljarden euro's aan belastinggeld niet geïnd omdat mensen hun financiële belangen kunnen verhullen. Voor een toename van ontvoeringen als gevolg van die openbaarmaking ben ik niet bang, want dat zie je in andere landen met een openbaar register ook niet.'
'We zijn een fiscaal paradijs voor multinationals'
'Natuurlijk is een aantrekkelijk vestigingsklimaat belangrijk, maar dat bestaat uit meer dan het fiscale systeem. Denk aan onze geografische ligging, de infrastructuur en het opleidingsniveau van de beroepsbevolking. Nu zijn we een fiscaal paradijs voor multinationals, en dragen we bij aan het oplaaien van de fiscale concurrentiestrijd. We zijn doorgeslagen en moeten een stap terug doen. Dan blijft er nog genoeg fiscaal instrumentarium over, zoals de innovatiebox, die belastingverlaging biedt op winst uit innovatie.'
'Bedrijven moeten een fatsoenlijk deel van hun winst afdragen. In elk geval meer dan 10 procent effectief. De regel moet niet zijn: ik betaal zo min mogelijk omdat het juridisch kan.'
