De nieuwe Tweede Kamer bestaat voor 36 procent uit vrouwen. De meeste Kamerleden zijn veertigers en komen uit het westen van het land. Maar hoeveel van hen hebben een ondernemersachtergrond? Of überhaupt ervaring in het bedrijfsleven?
In 2006 was 37 procent van de Tweede Kamer direct afkomstig uit het bedrijfsleven. Dat was de laatste keer dat Forum uitgebreid onderzoek deed naar de achtergrond van Kamerleden. Hoeveel zijn dat er nu? Als je het een beetje ruim neemt, kan je ook Kamerleden meetellen die ooit ondernemer zijn geweest of in een bedrijf hebben gewerkt. Dus bijvoorbeeld ook degenen die in between jobs zelfstandig adviseur zijn geweest. Dat waren sowieso veel ondernemende Kamerleden: adviseur op het gebied van organisatie, management of communicatie. Ondernemers met een ‘echt’ bedrijf of personeel zijn een stuk minder te vinden op het Binnenhof. Twee boeren, een eigenaar van een metaalbedrijf, twee horeca-exploitanten en een eigenaar van een advocatenkantoor, dat is het zo’n beetje.
In totaal kom je dan op 35 van de 150 Kamerleden. Ervaring met een baan in het bedrijfsleven hebben nog eens 32 Kamerleden. Daar zit ook Mark Rutte (Unilever) bij, die hoogstwaarschijnlijk net als een aantal andere Kamerleden zal doorschuiven naar het kabinet. Daar kan kennis van het bedrijfsleven ook geen kwaad. Maar tot die tijd zijn er dus 67 Kamerleden die enig verstand hebben van zaken(doen), ofwel 45 procent van de Kamer. Dat klinkt niet gek, maar haalt het nog altijd niet bij de circa 65 procent van de beroepsbevolking die in het bedrijfsleven werkt.
VVD (33 zetels)
10 ondernemers
12 bedrijfsleven
De nieuwe VVD-fractie telt vooral ondernemende Kamerleden die ervaring hebben met adviesgeven. Ook zit er een makelaar tussen. Hoogst genoteerde is Halbe Zijlstra, die ooit projectmanagementbureau Improvex had.
PVV (20 zetels)
7 ondernemers
3 bedrijfsleven
Gidi Markuszower, nummer 4 op de lijst, was managing director van de Nederlandse tak van VAT IT, dat bedrijven helpt bij belastingteruggave. Het twintigste en laatste Kamerlid, Roy van Aalst, heeft een metaalbedrijf in Enschede.
CDA (19 zetels)
3 ondernemers
5 bedrijfsleven
In de Kamer zaten al Jaco Geurts, voorheen varkensboer, en Martijn van Helvert (Optimus XT Advies). Melkveehouder Maurits von Martels komt daar dankzij voorkeursstemmen bij.
D66: maar één ondernemer in fractie
D66 (19 zetels)
1 ondernemer
6 bedrijfsleven
De sociaalliberalen maken niet zo’n beste beurt als partij van ondernemers. Antje Diertens, mede-eigenaar van de Wagner Group, een particuliere advies- en onderwijsorganisatie in Groningen, houdt de eer hoog. Kees Verhoeven komt van de Kamer van Koophandel en MKB-Nederland. De overheid scoort goed als achtergrond: vijf Kamerleden.
GroenLinks (14 zetels)
4 ondernemers
0 bedrijfsleven
De score van GroenLinks is voor de helft te danken aan twee kandidaten die met voorkeurstemmen de Tweede Kamer haalden. Dat zijn Lisa Westerveld, die taaladvies en -trainingen geeft, en Isabelle Diks, die vroeger bruidskleding ontwierp en sinds 2007 een bed & breakfast runt in Leeuwarden. Vier Kamerleden hebben een ngo-achtergrond.
SP (14 zetels)
0 ondernemers
2 bedrijfsleven
De SP mag zich dan tegenwoordig als mkb-partij presenteren, er zitten geen ondernemers in de fractie. Nummer 3 Lilian Marijnissen heeft wel een jaartje bij de Rabobank gewerkt. Verder valt op dat vier Kamerleden uit de SP-gelederen afkomstig zijn.
PvdA (9 zetels)
2 ondernemers
1 bedrijfsleven
Kirsten van den Hul (training en advies) leek de enige ondernemer op de lijst te worden, maar Lilianne Ploumen kwam er dankzij voorkeursstemmen bij. Zij deed in de jaren negentig als Ploumen Projecten aan marketingonderzoek en idee-ontwikkeling.
Partij voor de Dieren (5 zetels)
1 ondernemer
1 bedrijfsleven
Lammert van Raan was actief als e-commerce consultant (Van Raan Beheer). Esther Ouwehand heeft voor uitgeverij Sanoma gewerkt. De anderen hebben een ngo- of partijachtergrond.
DENK scoort echt maximaal met drie uit drie
ChristenUnie (5 zetels)
0 ondernemers
0 bedrijfsleven
De CU-Kamerleden hebben een verleden bij de partij, de overheid, een ngo of de culturele sector.
50Plus (4 zetels)
3 ondernemers
0 bedrijfsleven
De ouderenpartij scoort behoorlijk. Henk Krol gaf onder meer de Gay Krant uit, Léonie Sazias had een atelier en was mediatrainer, en Martin van Rooijen was management consultant, en daarnaast lang actief in het bedrijfsleven.
SGP (3 zetels)
0 ondernemers
0 bedrijfsleven
Onderwijs, onderzoek en justitie vormen de achtergrond van de SGP-Kamerleden.
DENK (3 zetels)
3 ondernemers
De nieuwe partij scoort maximaal. Tunahan Kuzu was adviseur (Beproefd Recept), Selçuk Öztürk was dga van een hotel, en Farid Azarkan is eigenaar van Cleverstone (advies over vastgoedmanagement).
Forum voor Democratie (2 zetels)
1 ondernemer
0 bedrijfsleven
Runner-up Theo Hiddema heeft sinds 1981 een eigen advocatenkantoor.
Meer bedrijf in de KamerForum heeft in het verleden een aantal malen onderzoek gedaan naar de achtergrond van Kamerleden, het laatst in 2006. Uit die onderzoeken bleek dat het percentage Kamerleden met een bedrijfsachtergrond toenam na 1997, en het percentage (semi-)overheid navenant afnam. In 1997 kwam 21 procent uit het bedrijfsleven, in 2006 was dat 37 procent. De huidige inventarisatie telt op tot 45 procent. Dat past in het patroon. Verschil is wel dat in de eerdere onderzoeken is gekeken naar de laatste functie vóór het Kamerlidmaatschap, en nu naar de gehele loopbaan.
Minder vrouw, vooral randstedelijk en 40-plusDe Volkskrant heeft de samenstelling van de nieuwe Tweede Kamer (71 nieuwe leden) ook onder de loep genomen. Daaruit blijkt dat 36 procent van de Kamer vrouw is. De meeste Kamerleden komen uit het westen van het land. De groep veertigers is met 42 procent het grootst. En 82 procent van de Kamerleden is hoogopgeleid.
