Het klinkt wat bot maar ik zeg het gewoon: de huidige havo is een vlees-noch-vis-opleiding. Het is een voorbereiding op het mbo of hbo, maar dan zonder voorbereidende beroepspraktijk. De nadruk ligt nu vooral op algemene, theoretische vorming. Onlogisch, denk ik dan. Niet voor niets kampt het hbo met enorme uitval: ruim 20 procent van de voltijdstudenten stopt ermee na één jaar. Dat cijfer kun je terugdringen. Hoe? Laat havisten kennismaken met techniekonderwijs op hoog niveau. Breng een techniekhavo in het leven.
Hoofd en handen
Dat verzin ik niet zelf. In Nederland draaien twee pilots met een techniekhavo, in Goes en Gorinchem. Scholieren krijgen 10 uur per week techniekles naast reguliere vakken als Nederlands en Engels. De scholen zijn ontzettend populair, ze kunnen de inschrijvingen bijna niet aan. De havisten vinden het leuk om iets wat ze bedenken, zelf te maken. De afwisseling tussen ‘hoofd en handen’ trekt ze aan. Een ideale combi.
21e eeuw
Dat het bedrijfsleven zit te springen om technische mensen is geen nieuws. We willen dat meer scholieren kiezen voor techniek. Daarom is het belangrijk havisten meer oriëntatie te bieden op het beroepenveld. Niet middels een glanzende folder, maar door zelf te ervaren wat het is om te werken in de techniek. Als ik havist zou zijn, zou ik denken: hoe werkt een bepaalde technische installatie in het echt? Welke technische beroepen zijn er eigenlijk? Wat moet ik kunnen? Bij welke bedrijven kan ik dan werken? Techniek vind je immers door alle branches heen. In de zorg, de autobranche, bij energiebedrijven. Mooi is dat je in de beroepspraktijk ook de ‘moderne’ vaardigheden van de 21e eeuw aanleert, zoals probleemoplossend en creatief denken.
Open huis
Daarom is die techniekhavo zo belangrijk. Dan weten leerlingen wat er te koop is na school. Bedrijven kunnen de kloof tussen onderwijs en praktijk helpen dichten. Draag reële opdrachten aan met vraagstukken waarmee je als ondernemer te maken krijgt. Laat havisten een prototype maken voor jouw bedrijf. Houd open huis, laat scholieren vragen stellen, wek hun interesse voor de techniek. Dan is de kans groot dat ze ervoor kiezen. En gaan ze in de toekomst misschien aan de slag in jouw onderneming.
Opbrengsten
Op de techniekhavo in Gorinchem doneert het regionale bedrijfsleven in ieder geval spullen, zoals gereedschap en werkbanken. Sommige geven geld. Al die dingen werken. Het mooist zou zijn als techniek een echt eindexamenvak wordt. Net als een extra bijdrage vanuit de overheid voor techniekhavo’s. Ja, dan worden de kosten per leerling misschien hoger. Maar de opbrengsten per leerling lijken me ontelbare malen relevanter.
Gertrud van Erp
Beleidssecretaris onderwijs
